
Co na chore jelita i problemy z układem pokarmowym
Badania naukowe wskazują, że wielu ludzi cierpi z powodu dolegliwości żołądkowo-jelitowych. Najczęstszymi objawami, zarówno u dzieci, jak i u dorosłych, są zaparcia, zgaga, biegunki i/lub wzdęcia czy bóle brzucha. Warto pamiętać, że jeżeli dolegliwości się powtarzają i utrudniają funkcjonowanie, należy skonsultować z lekarzem. Częstymi schorzeniami układu pokarmowego są wrzody i zgaga (związane z aktywnością Helicobacter pylori badanie), zaburzenia czynnościowe jelit w tym zespół jelita nadwrażliwego (IBS), nieswoiste choroby zapalne jelit (choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego) oraz polipy i nowotwory jelita grubego. Dolegliwości żołądkowe lub jelitowe mogą też być związane z nawykami żywieniowymi np. rytmem i obfitością posiłków, rodzajem i ilością spożywanych napojów oraz używek. Układowi pokarmowemu nie sprzyja też dieta: mało urozmaicona, uboga w błonnik, bogata w wysokoprzetworzone produkty oraz nieprawidłowo zbilansowana i niedopasowana do zapotrzebowania kalorycznego. Natomiast produktami prozdrowotnymi, bogatymi w błonnik i prebiotyki są pełnoziarniste chleby, makarony, kasze, nasiona i orzechy, warzywa, owoce. W przypadku dolegliwości żołądkowych lub jelitowych, warto przeanalizować swoją dietę.
Niestety chorobom układu pokarmowego sprzyjają też czynniki genetyczne, stres, oraz dysbioza jelitowa, czyli zaburzenia ilościowe lub jakościowe mikrobioty jelitowej. Warto zatem przeprowadzić badanie wskaźnikowych bakterii wchodzących w skład mikrobioty jelitowej i inne badania kału.
Badanie mikrobioty jelit
Badanie mikrobioty, czyli mikroflory jelit obejmuje analizę jakościową i ilościową bakterii wskaźnikowych wchodzących w skład mikrobioty jelitowej (np. badanie KyberKompakt lub KyberKompakt Pro). Zaburzenia składu bakterii i grzybów w jelitach mogą powodować nasilenie wielu objawów żołądkowo-jelitowych również w wymienionych wcześniej schorzeniach układu pokarmowego. Materiałem do badań jest kał, a do wyniku i wywiadu chorobowego dobierana jest terapia mikrobiologiczna. Odpowiednio dobrana terapia mikrobiologiczna poprawia stan jelit, reguluje pasaż jelitowy, poprawia odporność i przez poprawę szczelności bariery jelitowej obniża stan zapalny w organizmie.
Badania kluczowych markerów żołądka i jelit
Warto poznać też inne badania, które są wykonywane w dolegliwościach żołądkowo-jelitowych.
W przypadku objawów związanych z żołądkiem zgagą, bólem górnej części brzucha lub gdy w rodzinie pacjenta występowały wrzody lub nowotwory żołądka, często zaleca się badanie antygenu bakterii Helicobacter pylori z kału. Gdy dolegliwości nie mijają wykonuje się badanie endoskopowe – gastroskopię. W trakcie badań endoskopowych można też pobrać wycinek lub inną próbkę z żołądka.
W przypadku podejrzenia zmian nowotworowych w jelitach, warto wykonać badanie krwi utajonej w kale. Cena badania krwi utajonej zwykle nie jest wysoka. Obecność krwi może być wskaźnikiem nowotworu jelita grubego lub hemoroidów, co należy zweryfikować bardziej inwazyjnym badaniem endoskopowym jelit, czyli kolonoskopią. Często w trakcie kolonoskopii ocenia się wygląd śluzówek, czasami pobiera się wycinek zmienionych komórek lub usuwa polipy, co stanowi złoty standard profilaktyki nowotworowej.
Badanie kalprotektyny w kale jest wykorzystywane w ocenie zmian zapalnych w jelitach. Jest wykonywane u pacjentów z dolegliwościami jelitowymi, w rozróżnieniu zespołu jelita nadwrażliwego i nieswoistych chorobach zapalnych jelit (NChZJ). Badanie kalprotektyny może być wykorzystywane również w ocenie aktywności NChZJ i skuteczności ich leczenia. Zastępczo w tym celu pacjent może też wykonać badanie laktoferyny. Laktoferyna to białko, którego stężenie wzrasta podczas stanów zapalnych i infekcji bakteryjnych w jelitach.
Oferta diagnostyki ciągle się rozszerza, a niepokojące objawy mogą też mieć wiele innych przyczyn, dlatego w celu dobrania odpowiednich badań warto skonsultować się ze specjalistą. W przypadku dolegliwości żołądkowo-jelitowych najlepiej szukać pomocy w jednostkach, gdzie poza wykonaniem badań można skorzystać z pomocy lekarza i dietetyka.